Literature

Even the strongest of the rākṣasas couldn’t stand before him as his breath itself felt like a tornado. They tied their waists and exerted themselves for the cause. Ten thousand rākṣasa warriors shouted in unison along with various percussion instruments like drums being played! Kumbhakarṇa didn’t wake up! They brought in animals like elephants, horses, camels and donkeys, beat them up to make them trumpet, neigh, grunt and bray. With these sounds they also used a lot of other instruments to whip up a frenzy.

Padmāvatī-lambaka

देहार्धधृतकान्तोऽपि तपस्वी निर्गुणोऽपि यः।

जगत्स्तुत्यो नमस्तस्मै चित्ररूपाय शंभवे॥

चलत्कर्णाग्रविक्षिप्तगण्डोड्डीनालिमण्डलम्।

धुन्वानं विघ्नसङ्घातमिव विघ्नान्तकं नुमः॥

I bow down to the divine, who has his beloved occupying half his body, but is yet a tapasvī and beyond attributes. I bow down to this amazing form of Śiva, who is adored by the world.

In Madhuvana

ಉದಯನನಂಥ ಅಪ್ರತಿಮ ಕಲಾವಿದನ ಬಗೆಗೆ ಸ್ವತಃ ಕಲಾವಿದೆಯೂ ಕಲಾಪ್ರೇಮಿಯೂ ಆಗಿದ್ದ ವಾಸವದತ್ತೆಯ ಅಭಿಮಾನ, ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು ಎಲ್ಲ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೂ ಸಹಜವಾದದ್ದು. ಅವಳು ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ನೆರವಿನಿಂದ ತಂದೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಿ ಉದಯನನನ್ನು ಗುರುವಾಗಿ ಪಡೆದು ವೀಣಾವಾದನ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಳು. ಹೀಗೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪ್ರೇಮವಾಗಿ ಪ್ರಗತಿ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪಾಲಕನ ಕುತಂತ್ರ ತಿಳಿದ ಕೂಡಲೇ ವಾಸವದತ್ತೆ ತನ್ನ ಗುರು ರೇಭಿಲನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿ ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಯೌಗಂಧರಾಯಣನಿಗೆ ತಿಳಿಸಲು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ. ಅದರಂತೆ ಶರ್ವಿಲಕ ವಿಂಧ್ಯಾಟವಿಯನ್ನು ಕ್ರಮಿಸಿ ಕೌಶಾಂಬಿಗೆ ಬರುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಉದಯನ ಸೆರೆಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಮಹಾಮಾತ್ಯನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ವಿಶ್ವರೂಪದ ಪರಿಚಯ ನಮಗಾಗುತ್ತದೆ.

ಕೌಶಾಂಬಿ-ಉಜ್ಜಯಿನಿಗಳ ನಡುವೆ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಘರ್ಷ

7. Upon observing his conduct, Sage Kaśyapa expressed his appreciation. He said, “O noble one! There never was an emperor equal to you; when you are seated on the dharmāsana—the seat of justice—you are not swayed by passion, prejudice, or malice. In the past, emperors such as Ṛṣabha were riddled with several flaws and ended up getting destroyed, losing all their wealth. Indra punished Ṛṣabha, Sarvadamana, and Bandhujīvaka for their excessive arrogance.

ಯೌಗಂಧರಾಯಣ-ಚಾರುದತ್ತರ ಭೇಟಿ - ರಾಜ್ಯವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಬಗೆಗೆ ಚಿಂತನ

ಕಾದಂಬರಿಯ ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಉದಯನ ಮತ್ತು ಚಾರುದತ್ತರ ಭೇಟಿಗಿಂತ ಚಾರುದತ್ತ ಹಾಗೂ ಯೌಗಂಧರಾಯಣರ ಭೇಟಿ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯೂ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಅಂದಿನ ಆರ್ಯಾವರ್ತದ ಮತ್ತು ಹಲವು ರಾಜ್ಯಗಳ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಸ್ಪಷ್ಟ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು ಹದಿನಾರು, ಹದಿನೇಳು ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

In answer, a resounding voice boomed in the sky: ‘O king! Your daughter was this fisherman’s wife in her previous birth. Long ago, in a village called Nāgasthala, there lived a virtuous brāhmaṇa called Baladhara. When his father passed away, his relatives robbed him of his entire inheritance. Baladhara became disillusioned and decided to give up his life, accompanied by his wife, on the banks of Gaṅgā. As he sat on the shore, he saw a few fishermen devouring fish.

Good luck to Bharata

ಆಮ್ರಪಾಲಿಯ ಕಲಾಮೀಮಾಂಸೆ

ಉಜ್ಜಯಿನಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲಕ, ಅವನ ವೇಶ್ಯೆ ಕಾಮಲತೆ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಅಣ್ಣ ಸಂಸ್ಥಾನಕ (ಶಕಾರ) - ಇವರಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಜೆಗಳ, ಸಾರ್ಥವಾಹರ ಮತ್ತು ಗಣಿಕೆಯರ ನೆಮ್ಮದಿ ಕೆಡತೊಡಗಿದಾಗ ವಸಂತಸೇನೆಯ ತಾಯಿ ತನ್ನ ಮಗಳನ್ನು ವೈಶಾಲಿಯ ನಗರವಧು ಆಮ್ರಪಾಲಿಯ ಬಳಿಗೆ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಈಕೆ ವಸಂತಸೇನೆಯ ತಾಯಿಯ ಶಿಷ್ಯೆ. ಈ ಪ್ರಸಂಗದ ಮೂಲಕ ವೈಶಾಲಿಯ ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಿತ್ರಣಗಳು ನಮ್ಮೆದುರು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಆಮ್ರಪಾಲಿಯು ಗಣಭೋಗ್ಯೆಯಾಗಿ ಬಾಳಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಲೇಖಕರು ಅವಳ ಮೂಲಕವೇ ಹೇಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿಯ ವಿವರಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕೃತತೆ ಬಂದಿದೆ.