1857ರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಮೆಲುಕು (ಭಾಗ ೨)
ನಷ್ಟವಾದ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ
ಮೊದಲಿಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಇಡೀ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕೈವಶಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಈಗ್ಗೆ ಐವತ್ತರವತ್ತು ವರ್ಷ ಹಿಂದೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಲಾವಣಿ ಎಲ್ಲಡೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿತ್ತು. ಅದರ ಕೆಲವು ಸಾಲುಗಳು ಹೀಗಿದ್ದವು:
ಮಹಿಳೆಯೊಳು ಭಾರತಭೂಮಿಯ ವೈಭವ-
ಬೆಡಗನು ಕೇಳಿದ ಬ್ರಿಟೀಷರು
ಮಹದಾಕಾಂಕ್ಷದಿ ಬಂದರು ಇಲ್ಲಿಗೆ
ವ್ಯಾಪಾರಕೋಸುಗ ಮೊದಲಿಹರು.
ಕ್ಲೈವನ ಕಪಟಾಚಾರದಿ ಭಾರತ-
ಖಂಡದಿ ನೆಲಸಿದ ಬ್ರಿಟೀಷರು
ದೈವಧರ್ಮವನು ದೃಷ್ಟಿಸದೆಮ್ಮಯ
ದೇಶದ ಸಿರಿಯನು ದೋಚಿದರು…
ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟುಮಟ್ಟಿನ ರೋಷ ಇತ್ತೆಂಬುದನ್ನು ಇದರಿಂದ ಊಹಿಸಬಹುದು.